Zinvol sterven?!

20161124eelcopilNa 13.997 dagen blies Eelco de Gooijer zijn laatste adem uit. Hij koos zelf voor zijn dood door middel van euthanasie. Zijn ondraaglijk lijden bestond uit leven. Zijn overleven werd  op 29 oktober 2016 beschreven in het Brabants Dagblad. De Gooijer wilde, met zijn einde in het vooruitzicht, een lans breken voor mensen met psychisch lijden. De Gooijer verloste zichzelf op dinsdag 22 november uit zijn lijden door een infuuskraantje open te draaien.

Ergens vind ik het opmerkelijk dat Eelco’s euthanasie doorgang heeft gevonden. Hij zei immers zelf in de special ‘Eelco: Gevecht met het leven’ (pagina 14 van de regiobijlage): “Ik wil niet dood. Ik wil dat het lijden en de pijn stoppen.” En uit het gegeven dat De Gooijer voor zijn dood nog een lans wilde breken voor hen die psychisch lijden spreekt ‘zingeving’. Eelco vond het belangrijk dat hij het leven via de voordeur mocht verlaten en niet via de nooduitgang achter in de zaal. De Gooijer zie hierover (pagina 15): “Ik ben meer waard dan dat. Dat is principieel: ook ik heb recht op een menswaardig einde.”

Strijdbaar ten onder, dat kan ik niet bevatten. Als je pijn zo ondraaglijk is dan maak je er toch zelf een einde aan? Euthanasie of zelfmoord, er zullen altijd mensen zijn die dat laf vinden. Sterker nog: is het juist niet laf van de samenleving als we euthanasie bij psychisch lijden toestaan? Zeggen we daarmee niet eigenlijk: “Wij kunnen er voor jou niet zijn, dus vertrek dan maar?” Ik ben er dus niet uit of euthanasie toestaan acceptatie of afkeer van geestesziekte is.

Mike Boddé leest voor uit eigen werk. Foto: Jolwin Dobbelsteen

Mike Boddé leest voor uit eigen werk. Foto: Jolwin Dobbelsteen

Mike Boddé schrijft in Pil: Hoe een cabaretier zijn depressie overwon (pagina 148): “Ik zit er nu heel dichtbij, ik voel het. Als dit gevoel nog sterker wordt, dan weet ik dat ik me zal overgeven aan het verlangen. Als de pijn nog even iets heftiger wordt, dan zal mijn weerstand breken. En eigenlijk kan het me nu niet meer zoveel schelen. Deze ellende moet stoppen. Ik Kan Niet Meer.” Toevallig is Boddé ook een corpulente man. Toch kun je aan zijn verschijning minder zijn ellende aflezen.

Natuurlijk weet ik niet hoe Mike Boddé eruit zag toen hij op de rand van de afgrond balanceerde. Evenmin weet ik hoe ik eruit zie. Ik overleef mijn leven ook vooral als waardevol voor anderen. Het is waarschijnlijk daarom dat ik de enorme behoefte aan erkenning heb. Volgens mijn psychiater ben ik geholpen als ik mijn eigenwaarde op peil heb, mezelf oké vind. Echter, als je telkens op de meest uiteenlopende manieren wordt afgewezen dan ga je vanzelf aan jezelf twijfelen.

Ik zou ook weg kunnen lopen van dit feest waarbij je zelf de slingers moet ophangen. En ergens wil ik ook de erkenning en het respect om eerder van mijn feestje weg te gaan. Maar nog veel belangrijker vind ik het als ik mijn feestje oneindig zou willen laten voortduren. Een goede vriendin vroeg de dokter met het euthanasie-infuus een uurtje later te komen. Zij was nog niet klaar om te gaan. Maar zij had kanker en was sowieso opgegeven. Ik ben slechts depressief.

Of Eelco’s euthanasie zinvol was, zal moeten blijken. Hij heeft in elk geval aandacht mogen vragen voor geestelijk lijden. Het Brabants Dagblad verdient daarvoor ook waardering, al neemt de krant geen mensen met een depressie aan. Verder wens ik dat de samenleving gaat inzien dat psychische nood niet altijd zichtbaar is in een onverzorgd uiterlijk en een chagrijnige kop.