De wereld verandert razendsnel. Daarbij leven we in een door mediagestuurde wereld. De commotie rond de door het Udens College ontslagen leraar toonde dat eens te meer aan. Toch lopen emoties vaak hoog op doordat media de onvrede uitlichten en verder verspreiden.
Iedereen heeft het wel over de kracht van Facebook en Twitter, maar deze wordt pas echt versterkt door aandacht van een massamedium of doordat iemand met veel volgers jouw bericht deelt. Op de school voor de journalistiek leer je dat de macht van media overschat wordt. Journalisten doen alleen verslag van zaken en mensen kunnen aan de hand daarvan hun eigen mening vormen. Ik vind dat een te simpele opvatting.
Niet iedereen is mediawijs. Maar juist programmamakers en journalisten dienen dat wel te zijn. Het past hen dan ook deze media op een verantwoorde manier te gebruiken. Een bericht op Facebook of Twitter wordt pas echt uitvergroot als het door de gevestigde media wordt overgenomen. Ik vind daarom dat journalistieke organisaties ook zelf nieuws creƫren door de wijze waarop ze (sociale) media inzetten.
Sociale media zijn prima als gereedschap. Het is mooi als je zo contact kunt houden met je publiek. Eventuele fouten zijn snel te herstellen, doordat je publiek een directe terugkoppeling kan geven. Het zorgt ook voor een stuk nederigheid van de journalist/verslaggever. Immers je bent direct aanspreekbaar op je gedrag.
Toch geven nieuwsbedrijven en individuele medewerkers nauwelijks blijk van een zelfreflecterend vermogen. De journalistiek heeft het over zelfregulatie. Dit kan dan via een trage Raad voor de Journalistiek. Die doet een uitspraak ver nadat het kwaad al is geschied. Daarbij moet je ook nog eens direct benadeeld zijn.
Grote bedrijven hebben speciale medewerkers voor het monitoren van Sociale Media. Ik pleit ervoor dat ook journalistieke bedrijven hiervoor een speciale redacteur aanstellen. Iemand met normbesef, die kan uitleggen waarom de nieuwsorganisatie bepaalde keuzes heeft gemaakt. Iemand ook die namens het bedrijf mag zeggen dat een keuze fout was.
Journalisten zijn, als het goed is, specialisten in de werkwijze van de media. Juist door een zorgvuldige afweging en het controleren van bronnen kan een journalist het verschil maken. Van Facebook en Twitter kun je in snelheid nooit winnen, maar wel in zorgvuldigheid. Door je vak te verstaan word je betrouwbaar en dat wordt door je publiek beloond met trouw.