Noem je als medium namen van slachtoffers? In het verleden was daar nog een discussie over mogelijk. Door Facebook, Twitter, Google+ of een eigen (reis)blog wordt verondersteld dat iemand automatisch voor publiciteit heeft gekozen. Een aanname waarin ik me in elk geval niet kan vinden.

Een blog schrijf je voor een bepaald publiek en op Facebook en Google+ heb je een bepaald netwerk evenals dat je op Twitter een bepaalde hoeveelheid volgers hebt. Van een massamedium zijn de gebruikers (volgers) minder vastomlijnd bepaald. Daarbij ben je ook niet zelf bij machte te bepalen wat er over jou gecommuniceerd wordt. De journalist/programmamaker bepaalt dat voor jou.

Ik vind dan ook dat er uiterst bedachtzaam en voorzichtig omgegaan moet worden met het publiceren van namen van slachtoffers. Zeker als het gaat om geweldsmisdrijven in de persoonlijke levenssfeer. Het is erg confronterend om als nabestaande telkens met de verschrikkelijke gebeurtenis geconfronteerd te worden in combinatie met de naam van het slachtoffer.

Bij een grote ramp of aanslag, zoals nu met het toestel van Malaysia Airlines is het noemen van slachtoffers volgens mij minder ingrijpend. Immers die namen zullen niet continue herhaald worden bij elk nieuw bericht over de aanslag.

Ik kies bewust voor het woord aanslag en niet ramp. Natuurlijk is het voor de nabestaanden een ramp wat er is gebeurd, maar het was te voorkomen. De tragedie deed zich voor door bewust menselijk handelen. Iemand heeft een aanslag gepleegd of dat nou Oekraïnse soldaten of separatisten zijn. Ja, mevrouw van de OVSE (op 16:37). Ik heb het over separatisten, want de nuance zit ‘m volgens mij of je ze daarbij pro-Russisch noemt.

Ik snap ook wel dat het conflict wat ingewikkelder is dan dat tegenstanders van de Oekraïnse staat  allemaal pro-Russisch zouden zijn. Toch snap ik die formulering wel, want wie leverde aan de separatisten de wapens. Maar goed, dit is weer een andere discussie. Terug naar namen noemen.

Omroep Brabant noemt consequent wel namen van slachtoffers; Ook als het niet om zulke grote gebeurtenissen gaat als met de MH017. Het siert de hoofdredactie dat het daar nu openheid over geeft, maar als het over Dion, Harm of Jesse gaat dan geeft men die uitleg niet.

Misschien geldt dan ook wel: “Omdat we de slachtoffers  een gezicht willen geven. Omdat we mee willen leven met een rouwende gemeenschap. Omdat we aan willen geven welke rol ze speelden in hun dorp of stad.”.

Voor deze argumentatie is absoluut iets te zeggen als een journalistieke organisatie ook op andere momenten volop geworteld in de samenleving is. Nog een citaat: “Omroep Brabant is geworteld in de Brabantse samenleving en leeft mee met het verdriet in de dorpen en steden waar slachtoffers zijn te betreuren. De hoofdredactie van Omroep Brabant kiest ervoor om de namen van slachtoffers te noemen.”.

Ik kan me ook niet voorstellen dat het noemen van namen de slachtoffers en nabestaanden in dit geval kan schaden.

Toch is het iets anders of een nabestaande iets meldt via zijn/haar sociale platform als dat een massamedium bepaalt dat anonimiteit niet gewaarborgd hoeft te worden. Ook gaat er willekeur van uit, want als je een naam noemt zul je alle namen moeten noemen; Het ene mens is niet meer of minder dan het andere.

Volgens mij was de traditionele afweging: als nabestaanden het verhaal willen doen in jouw medium, een goede. Maar ja, wil en kun je van alle 42 slachtoffers als Omroep Brabant de nabestaanden wel laten horen & zien?