Jeugdig enthousiasme of is het naïviteit laat je geloven dat je de wereld kunt veranderen. Voor ik verbannen werd naar een speciaal onderwijsschool zat ik op een Rooms Katholieke basisschool. De week werd begonnen met een ‘overweging’. Ik herinner me vooral het gezamenlijk zingen in een kring. Mijn favoriete nummer was ‘De wereld is een toverbal’.

Het eerste couplet en refrein ken ik uit mijn hoofd. Het is ook exact zoals ik mijn jeugd NIET heb ervaren. ‘Je kunt het niet alleen’, zongen we uit volle borst en nog altijd heb ik het idee dat je het juist wel alleen moet doen. Is dat niet wat men de zelfredzaamheid noemt?

De laatste twee regels van het refrein luiden: ‘Dus zullen we er samen iets van moeten maken. Hé, hé, hé, kom maar in de kring.’ Op de bewust basisschool bestond de kring natuurlijk uit de kerkelijke gemeenschap. Voor mij betekende de kring: een groep mensen om bij te horen. Ik was altijd een buitenbeentje. Ik was (en ben) traag van begrip, omdat ik me niet zomaar iets liet (laat) wijs maken. Overigens werd als kind je aanwezigheid vooral op prijs gesteld als je een bal kunt vangen en met mijn motoriek is dat – zachtst gezegd – niet mijn sterkste punt.

Ik ben inmiddels ruim dertig jaar verder en nog steeds zie ik om me heen hoe iedereen ergens bij wil horen. Sterker nog, ik heb maanden in therapie gezeten om tot het herbesluit te komen: “Ik open mijn oren en verlies mezelf niet uit het oog. Ik hou van mezelf en hoor erbij.” Ik snap prima dat iedereen telkens opzoek is naar de erkenning van het bestaan.

We willen complimentjes en volgens mij is die behoefte sterk gestegen. Door allerlei technologische ontwikkelingen doen we met z’n allen veel meer op een dag. Er is inderdaad ook meer vrije tijd dan pakweg honderd jaar geleden, maar vergeet daarbij niet dat we tegelijkertijd een stuk productiever zijn dan een eeuw terug. Voor onze productie verwachten we waardering, niet alleen in de vorm van een salaris, maar ook in erkenning; een compliment.

Mijns inziens is met de productiviteit de waardering niet in gelijke mate toegenomen. Ergens begrijpelijk, want we zien de fouten in de hoop daarmee de rotzooi op te ruimen. In het derde couplet van ‘De wereld is een toverbal’ wordt gezongen:  ‘Je ziet dat het een puinhoop is. Zo gaat het zeker mis.’ En dus schakelt iedereen over naar de laatste zin van het lied: ‘Dan doe je er iets aan.’

Ik merk dat de een na laatste zin van ‘De wereld is een toverbal’ te veel en te vaak wordt vergeten: ‘Maar wil je elkaar echt goed verstaan.’ Er moet dus meer geluisterd worden. Neem de tijd om te vragen wat er nou eigenlijk zit achter een opmerking; of Tweet, of Facebookupdate. En natuurlijk word je minder productief als je vaker het gesprek aangaat, maar ach, dan heb je ook minder complimentjes nodig. Terug naar de kwaliteit in plaats van kwantiteit.