Het Nationaal ZorgFonds moet in de plaats komen van de basisziektekostenverzekering. Daarnaast moet het een einde maken aan het eigen risico. Dit zijn beide uitgangspunten waarin ik mij prima kan vinden. Alleen wil ik graag weten hoe we dit gaan organiseren. Het antwoord bleek gisteren tijdens een informatiebijeenkomst in Uden niet te geven. Jammer, want zo lijkt het Nationaal ZorgFonds een lege huls.
Het Nationaal ZorgFonds is in de basis een initiatief van de SP en FNV Zorg & Welzijn. Inmiddels wordt het idee ondersteund door ouderenomroep MAX, ouderenpartij 50-plus, FNV senioren, KBO-Brabant, Partij voor de Dieren, Piratenpartij en nog wat zorgplatforms, zoals de HIV Vereniging. Het lijkt alsof ‘de rode Jehova’s’ nu vanuit de oplossing werken, toch is het Nationaal ZorgFonds niets meer of minder dan een actiegroep.
De actiegroep, of zoals ze het zelf noemen: de beweging, wil dat er een einde komt aan het eigen risico en dat er een basiszorgverzekering komt voor iedereen. Even of topic: DENK noemt zichzelf ook een beweging in plaats van een partij, wat de term behoorlijk vaag maakt. Overigens als je genoeg beweegt dan blijf je vitaal, dus in relatie tot de zorg is ‘beweging’ weer niet eens zo slecht gekozen. Terug naar het Nationaal ZorgFonds, dat is volgens mij gewoon een roep om herinvoering van ziekenfonds, alleen nu een collectieve ziekteverzekering voor alle Nederlanders zonder daarnaast een particuliere verzekering.
Ik dacht dat met het Nationaal ZorgFonds eindelijk gedacht werd in oplossingen in plaats van in problemen, maar tijdens een informatiebijeenkomst in Uden blijkt men nog helemaal geen idee te hebben hoe we zo’n basisverzekering gaan organiseren. “Wij gaan in elk geval geen nieuwe zorgverzekering opzetten”, aldus Spencer Zeegers van de SP. Op mijn vraag of het Nationaal ZorgFonds dan door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn & Sport moet worden uitgevoerd antwoordde hij: “Ja, daar hoort het thuis en niet bij Verkeer & Waterstaat.” Nu kun je van mening verschillen wat onnozeler is de vraag of het antwoord, maar de manier van organiseren blijft niettemin schimmig.
De ziektekostenverzekeraars CZ en VGZ zijn geen nieuwe spelers op de markt. Sterker: CZ is de afkorting voor Centraal Ziekenfonds en VGZ staat voor Stichting Volksgezondheid. Beide organisaties werkten voor 2006 deels als ziekenfonds. De beweging geeft enorm af op de ziektekostenverzekeraars. Het kan mijns inziens niet zo zijn dat een van deze clubs het Nationaal ZorgFonds gaat uitvoeren. Ze moeten dan van graaiende oppotters ineens de publieke zaak gaan dienen. Mij lijkt dit een onmogelijke spagaat en daarom wil ik weten hoe men denkt het Nationaal ZorgFonds te gaan organiseren.
Het eigen risico is mij ook een doorn in het oog. Niet in de laatste plaats daar je naast die minimaal 385 euro voor diverse behandelingen en medicijnen een eigen bijdrage moet betalen, die niet van dat eigen risico af gaat. In direct zijn je zorgkosten dus nog veel hoger. Het zou voor mij al winst zijn als de eigen bijdrage wel wordt gekort op je eigen risico.
Het afschaffen van het eigen risico wordt geraamd op 3,7 miljard euro. Daarnaast moet fysiotherapie, ggz en tandzorg in het basispakket en dat gaat met 2,5 miljard euro gepaard. Het Nationaal ZorgFonds denkt dat geld op te brengen door het afschaffen van de zorgverzekeraars (€1,5 miljard), minder bureaucratie in de zorg (€1,3 miljard) en het aanpakken van woekerwinsten in de farmaceutische industrie (€750 miljoen). De snelle rekenaar ziet dat we er dan nog niet zijn.
De beweging erkent dus ook dat de zorg duurder wordt, maar wil dit niet afwentelen op een hogere premie. Raar, want nu dalen de premies ook niet; ze blijven gelijk of gaan omhoog. Het geld moet opgebracht worden door banken anders te belasten (€2,5 miljard), een miljonairsbelasting (€4,2 miljard) en een vergroening van het belastingstelsel (€2,5 miljard). Ongeacht wat je van deze voorstellen vindt, staan ze volgens mij los van de ziektekosten.
Het lijkt mij inzichtelijker en eerlijker om je te beperken tot een inkomensafhankelijke premie. Lage inkomens worden nu ook al gecompenseerd voor hun ziektekosten met een zorgtoeslag of tegemoetkoming voor chronisch zieken. Dit geld wordt door werkend Nederland opgebracht vanuit de belastingen, alleen is het een reparatie achteraf. Ik vind het beter dit aan de voorkant te regelen.
De ideeën rond het Nationaal ZorgFonds gaan wat mij betreft niet eens ver genoeg. Naast de collectieve basisverzekering zou er nog een commerciële aanvullende verzekering mogelijk blijven. Valt er dan wel te onderhandelen met je gezondheid? Je weet toch niet welke ziektes je gaat krijgen? Een verzekering is nou eenmaal juist het afdekken van een onvoorzien risico. Vanuit dit basisprincipe is het raar om te zeggen dat jij je niet hoeft te verzekeren voor bepaalde risico’s. Hoewel ik best snap dat ik als man onmogelijk zwanger kan raken of iets aan mijn eierstokken kan krijgen; een vrouw heeft immers ook geen teelballen!
Kortom: ons zorgverzekeringsstelsel moet anders ingericht worden. Aan de voorkant goed organiseren, zodat aan de achterkant niet gerepareerd hoeft te worden. Het is daarom dat het mij teleurstelt dat de initiatiefnemers van het Nationaal ZorgFonds hierop nog geen antwoorden hebben. Het eigen risico voelt inderdaad als een boete voor ziek zijn. Bovendien is het voor chronisch zieken geen risico, maar vaste kostenpost. Tegelijkertijd kunnen belastingen ervaren worden als een boete voor rijkdom. Verschil is dat belastingen geheven worden naar draagkracht, maar zorgkosten blijven potentiële schuldenmakers zijn. Ik hoop dat ik nog ooit in belastingschijf 4 terechtkom. Heus, ik zal dan enorm zeuren, maar dat nog altijd liever dan die 52% niet kunnen betalen!
Tot slot roep ik de initiatiefnemers van het Nationaal ZorgFonds op om met antwoorden te komen. Misschien al zaterdag op het Spuiplein of Malieveld in Den Haag. Dan is de aftrap van de 100-dagentoer van het Nationaal ZorgFonds. Zonder antwoorden is de beweging een nog lege huls, die opgetuigd lijkt om van actievoeren een beleving te maken. Een beleving is wel helemaal van deze tijd, waarin we het actievoeren zijn verleerd. Dus vooralsnog geniet deze beweging mijn steun.