De situatie in onze samenleving is explosief. De onderhuidse onvrede toont zich als een brandend lont, waarvan je niet weet in welk kruitvat het terecht komt. Op rechts lijkt de fragmentatiebom al ontploft in splinterpartijen. In Buitenhof klonk zondag (4 december) weer de roep om een links blok als tegenwicht voor PVV en VVD. Die linkse samenwerking is mijns inziens een potentiële clusterbom.

Het is een volstrekt logische beweging om de partijen aan de linkerzijde samen te willen smeden tot één progressief  blok. In mijn regio zie je hier op lokaal niveau voorbeelden van met namen als Progressief Bernheze, Progressief Landerd en tot de vorming van Meierijstad: Hart voor Veghel. Samenwerking om een vuist te kunnen maken. Bij mij roept dit een beeld uit het verleden op, waarin de arbeidersklasse zich verenigde om de revolutie te kunnen ontketenen.

Historicus en journalist Philipp Blom signaleerde in Buitenhof terecht dat de arbeidersklasse niet meer bestaat. De angst voor de toekomst moet serieus genomen worden. Baanzekerheid is verdwenen, betaalbare woonruimte is schaars en inkomens staan onder druk. De geschiedenis leert dat altijd andere groepen mensen worden aangewezen als schuldige voor de problemen. Hierop spelen populistische partijen handig in. Blom stelde terecht dat terugkijken geen oplossing biedt aangezien we vooruit leven.

De angst voor baanzekerheid is volgens mij ook te zien in de politiek. Met de splintergroeperingen willen de initiatiefnemers vooral hun eigen werkgelegenheid zeker stellen. Denk aan Ancilla van de Leest, Hero Brinkman, Jacques Monasch , Jan Dijkgraaf, Jan Roos, Sylvana Simons en Thierry Baudet. In hun oorspronkelijke professie komen deze mensen niet meer aan een serieus betaalde baan en dus willen ze de schadeloosstelling van ruim 7700 euro per maand van een Tweede Kamerlid. Nu weet ik dat advocaat Peter Plasman zich ook op het politieke vlak begeeft, maar hij heeft volgens mij een nog wel goedlopende professie, dus hij vormt een uitzondering op genoemde personen. Daarbij belooft hij geen enkele stem uit te brengen in het parlement.

Het moge duidelijk zijn dat ons democratische stelsel niet meer functioneert. Dit bewijst de eenvoudigheid waarmee politieke partijen opgericht kunnen worden onomstotelijk. Voor sommigen gelukszoekers blijkt er op termijn wel een basis. Zo paste Jan Nagel slim het politieke marktconforme denken toe door via  Partij van de Arbeid en Leefbaar Nederland naar 50 Plus te switchen. Overigens is die partij weer wel een verzameling van uitgerangeerde mediapersoonlijkheden.

Tegelijkertijd vind ik dat de fragmentatie op rechts het signaal dat er verschillende standpunten zijn die zich niet altijd even makkelijk laten verenigen. Het is meer aan de potentiële kiezer te danken dat PVV en VVD nog factoren van betekenis zijn. Al zie je dat ook bij die partijen Kamerleden fragmenteren tot splinterpartijen.  Verder mag jij je afvragen hoe rechts Geert Wilders werkelijk is, maar dat is iets voor een andere column.

GroenLinks, PvdA en SP zijn groeperingen die bij elkaar gelegen standpunten delen en daarom zou je deze partijen kunnen clusteren. Nu heb ik ook meer geloof in synergie, want het geheel is meer dan de som de delen. Toch creëer je met deze linkse samenwerking een potentiële clusterbom, want waarop zou men op links wel kunnen wat op rechts al niet lukt.