Ik heb heel hard zitten huilen na het zien van de film: ‘I, Daniel Blake’. Hoewel ik er vooraf al op bedacht was dat ik het een zware film zou vinden, overviel het verdriet me toch. Het was de herkenning die me diep heeft geraakt.

De wijze waarop Engeland omgaat met zieken en werklozen zal ongetwijfeld beroerder zijn dan in Nederland. Toch word je ook hier gezien als een nummertje/dossier. Wellicht is dit ook de enige manier van werken om het vol te houden bij de sociale dienst en het UWV: niet meeleven & luisteren, maar afvinken en afwijzen.

Een medewerker van de sociale dienst dan wel het UWV is niet aanspreekbaar op diens beslissing. Ze doen toch slechts hun werk! Dat werk bestaat eruit mensen met een uitkering te wantrouwen. Probleem is dat je als hulpvrager (werkloos of ziek) ervan uit moet gaan dat je iemand tegenover je hebt die je niet gelooft. Hun wantrouwen leidt daardoor ook bij de hulpvrager tot wantrouwen.

Een wereld vol argwaan dat creëert het systeem van uitkeringverstrekking, dat gekoppeld is aan lijstjes, sancties en tegenprestaties. De sociale dienst en het UWV gaan uit van onwil en jij als werkloze of zieke moet ervan uitgaan dat zulke medewerkers daarmee ongewillig zijn.  Mocht je wel eens iemand met begrip ontmoeten dan krijgt deze onherroepelijk een uitbrander van zijn manager.

Deze gang van zaken wordt duidelijk geschetst in de film: ‘I, Daniel Blake’ en dit wijkt heus niet af van de Nederlandse werkwijze. Ons systeem is er eveneens op gericht vooral zo weinig mogelijk hulp te verstrekken. Daarnaast moet ook hier alles digitaal.

De enige afwijking is dat onze sociale dienst en het UWV nog niet uitbesteed zijn aan commerciële bedrijven, die het verstrekken van een uitkering omschrijven in ‘targets.’ Al zie je al wel externe inhuur. Bovendien laten veel bedrijven het ziekteverzuim door commerciële bedrijven terugdringen. Dat onze maatschappij er nog zieker van wordt, zien ze niet of maakt ze niets uit.

Het zijn trouwens ook bedrijven geweest die aan de basis stonden van het huidige wantrouwen bij de sociale dienst en het UWV. Zij maakten misbruik van de sociale zekerheid door werknemers in de ziektewet te stoppen als er even minder werk was. En nu roepen zulke bedrijven om het hardst over uitkeringstrekkers. Als arbeidskracht werden ze misbruikt en nu als werkloze of zieke beschimpt.

De werkelijke profiteurs zitten in het bedrijfsleven. Zij stellen nu werklozen tewerk en bieden werk aan arbeidsongeschikten, vanwege de loonkostensubsidie. En toch wordt met bewondering naar het bedrijfsleven gekeken, maar weggekeken als iemand met een laaginkomen een gezin probeert draaiende te houden.

Medewerkers van de sociale dienst of het UWV zullen de film: ‘I, Daniel Blake’  wel mijden. De waardering komt vooral van allen die toch al beseffen dat de sociale zekerheid failliet is. Filmmaker Ken Loach kreeg in Cannes een Gouden Palm en van de bezoekers van filmhuis De Pul in Uden een 9,2. Tsja, ‘I, Daniel Blake’ krijgt volop waardering, maar leidt vooralsnog niet tot erkenning.