De eenheidsworst op de Nederlandse radio kan bestreden worden met de podcast. Met die insteek hield de NVJ sectie internet donderdag 30 november een themabijeenkomst #LeveDePodcast! Terwijl vooral filmpjes en foto’s viral gaan ziet de beroepsgroep van Nederlandse journalisten (NVJ) een toekomst in geluidsbestanden uitwisselbaar via internet. Ik hoop het, want meer dan een stemmenbrij of een file van hits is de Nederlandse radio op dit moment niet.

Amsterdam is voor mij een reis van anderhalf uur. Ik besluit deze autokilometers af te leggen al switchend tussen BNR Nieuwsradio en NPO Radio 1’s Nieuws & Co. Ik hoor welgeteld één item dat neigt naar een reportage. Het begint met wat opbouwgeluid van een theatervoorstelling en eindigt met een klassiek zingende zangeres. Dit heet tegenwoordig al een reportage.

Het item van Marc Visser ging over toneelgezelschap Bambi. Hun voorstelling heet: “Bambi is back!” Het gezelschap hield het eerder voor gezien toen hun vaste subsidiestroom wegviel. Inmiddels heeft de groep toch wegen gevonden om publiekgeld los te peuteren, zodat de acteurs hun kunst(je) kunnen doen. Dit horende dwaal ik in gedachten af naar het maken van creatieve radio en ik denk: ‘Is dat eigenlijk ook geen kunstje dat vraagt om publieke middelen?’

De gemeente Amsterdam, ING, Netflix, NS en de Rabobank zetten de podcast al in als communicatiemiddel. Toch valt er voor makers nog nauwelijks inkomsten te genereren uit de commercie. Tekenend is dat het winnende podcastproject van Gerrit Kalsbeek & Jacqueline Maris alleen uitgevoerd kan worden dankzij de steun van de omroep NTR. Die omroep is bereid te investeren in De Poldercast: ‘Moord in de Polder.’ De makers moeten dan wel zorgen dat deze worden ingekort voor de radio.

In Hilversum blijken er meer omroepen bezig met de podcast, zoals KRO Reporter. De bekendste podcasters van Nederland geven eerlijk aan dat het een hobbyproject is waarvan ze niet kunnen leven. Toch stelt Botte Jellema van de ‘Eeuw van de amateur’ dat hij “meer respons krijgt op zijn podcasts dan al die jaren radio voor de omroep in Hilversum.” Chris Bajema de ‘Man met de microfoon’ wordt dankzij de podcast in staat gesteld te maken wat hij wilde maken: “Een mengeling van feit en fictie.”

De podcastmakers drukken aspirant-makers op het hart dat ze vooral een format moeten hebben. Daarnaast hebben luisteraars behoefte aan een regelmatige verschijningsfrequentie. Tegelijkertijd geeft Chris Bajema ook aan dat er nog niet echt een publiek bestaat: “Ik heb daarom besloten om mijn format drie seizoenen vol te houden om de luisteraar aan me te binden.” De ‘Man met de microfoon’ heeft maandelijks zo’n 25-duizend luisteraars. Bij ‘Eeuw van de amateur’ zijn dat er zo’n 15-duizend. Zijn bestbeluisterde podcast telde zo’n 5-duizend luisteraars. Botte Jellema: “En die staat pas een maand online.”

Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek gaf BNR Nieuwsradio 50-duizend euro voor het opzetten van een podcast platform. Het platform Dag en Nacht Media ontving 25-duizend euro. Anne Janssens van dat platform weet: “1 podcast luisteraar is 10-duizend radioluisteraars waard,” dat komt volgens hem omdat “Reclames in podcasts beter beluisterd worden dan commercials op de gewone radio.” Hoe logisch dat ook klinkt, vraag ik me af of een adverteerder daarvan te overtuigen is. Overigens is zijn platform alleen toegankelijk voor bewezen successen.

Via LinkedIn ontdek ik een podcast met Nynke de Jong. Zij ziet in podcasten een alternatief voor bloggen. Dit gecombineerd met de opvatting van Chris Bajema, die: “Wil luisteren naar podcasts gemaakt vanuit het hart,” brengt dit mij bij het gesprek met Willem Peter Meeuwissen tijdens de afsluitende borrel. “Volgens mij weet jij welk onderwerp dicht bij jou ligt,” zei hij tegen mij. Willem heeft gelijk en gelukkig hoeft geld voor mij geen drijfveer te zijn. Alleen heb ik nog geen flauw idee van mijn format.