Gaat het om de kunst of om de kunstenaar. Kun je een acteer-, componeer-, regisseer- of zangprestatie los zien van de uitvoerende? Deze vraag houdt mij bezig na alle commotie rond Michael Jackson en de documentaire Leaving Neverland.
Michael Jackson was waarschijnlijk een viezerik, die niet van kinderen af kon blijven.
En Michael Jackson was een iconische popster, die muzikaal op zijn tijd vooruit heeft gelopen en een hele stapel prachtige songs heeft achtergelaten.
Alleen rijst de vraag of je nog wel naar Michaels popliedjes mag luisteren, laat staan ervan genieten. Mag ik de kunst van Michael Jackson los zien van Jackson de zedendelinquent? Moraalridders zullen vinden dat beide zaken niet los gezien kunnen worden.
Ik twijfel niet alleen bij Michael Jackson of ik nog van zijn kunst mag genieten, want wat te doen met de films van Harvey Weinstein of acteerprestaties van Kevin Spacey?, En hoe zit het met de rolprenten waarvoor Job Gosschalk de casting heeft gedaan?
Bij kunstuitingen kunnen wij onszelf deze vraag stellen, maar laten wij ons stucwerk ook overnieuw doen als blijkt dat de stukadoor er ook ander spuitwerk op na houdt? Of wat doen we met het brood van de bakker, die niet alleen in het deeg kneedt.
Is het niet juist zo dat we een rechtspraak hebben om te voorkomen dat we mensen permanent gaan uitsluiten? Kortom als de bakker zijn tijd op ‘water en brood’ heeft gedaan dan mogen wij zijn waar weer afnemen.
Maar goed, dan moet er wel eerst een veroordeling zijn geweest. Een dode kan moeilijk zijn straf nog ondergaan. Tegelijkertijd is het ook knap lastig jezelf te verweren vanuit het hiernamaals. Het is daarom dat lange tijd de uitspraak gold: “Over de doden niets dan goeds.”
En hoewel ik snap dat, dit in het geval van Michael Jackson geen recht doet aan zijn nog levende slachtoffers, neig ik toch ook ongemakkelijk te worden van het volkstribunaal dat nu massaal aan het veroordelen gaat.
In de middeleeuwen stond het schavot op een marktplein, maar tegenwoordig verspreidt de schandpaal zich wereldwijd via de diverse media en communicatieplatforums. Is met zulke volksrechtspraak er nog wel een rechter nodig?
Natuurlijk snap ik dat een popster of filmster een publiekfiguur is en ongetwijfeld meer als rolmodel wordt gezien dan een bakker of een stukadoor. Het zal ook daarom zijn dat de verontwaardiging over Michael Jackson zo groot is en ongetwijfeld verband houdt met de publieke teleurstelling in zijn persoon.
Daar komt nog bij dat Jackson zich ook als moraalridder gepresenteerd heeft in songs als ‘Black or White,’ ‘Earth Song,’ ‘Heal the World,’ en ‘Man in the Mirror.’ Moet ik een viezerik serieus nemen als hij een boodschap over wil brengen? Oftewel: Wat is die boodschap nog waard, nadat het rolmodel van zijn voetstuk is gelazerd?
Tegelijkertijd ontkennen we een deel van onze geschiedenis als we Michael Jackson nu in de ban doen. Jackson was in zijn tijd de ‘King of Pop’ en hoe graag we dat met de wetenschap van vandaag wellicht willen ontkennen is het geschiedvervalsing als we zijn repertoire nu gaan uitgummen.
Ik denk dat ik Michael Jackson toch maar gewoon blijf draaien. En daarbij vind ik het al erg genoeg dat ik nooit meer onbevangen naar hem zal luisteren. Ik zal toch altijd even denken aan zijn misdaden. Ach, en in die zin verandert er niet zoveel, want tijdens zijn leven werd hij al in verband gebracht met kindermisbruik.
En aan wie mij nu wil veroordelen, omdat ik Michael Jackson niet alleen maar wil zien als een fout mens, maar ook als een goede kunstenaar heb ik maar een boodschap: (Laat Ze Maar Praten).
michael jackson – man in the mirror
Podcast: Play in new window
Subscribe: RSS